ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ದೇಶವಾದ ಇಥಿಯೋಪಿಯಾದಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ಉಗಮವಾದರೂ ಅದು ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದದ್ದು ಇಂದಿನ ಕಾಫಿಯಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದ್ದು ಮಾತ್ರ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ದಕ್ಷಿಣ ಅರೇಬಿಯಾ ಇಂದಿನ ಯೆಮೆನ್, ಸೌದಿಯ ದಕ್ಷಿಣನ ಅಭಾ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ. ಒಟ್ಟೋಮನ್ ಸುಲ್ತಾನ ಕಾಫಿಯ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಲ್ಲವನು ಈ ಬೀಜಗಳನ್ನು ರಫ್ತು ಮಾಡಬೇಕಾದರೆ ಹುರಿದೇ ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ಗಟ್ಟಿ ಫರ್ಮಾನು ಹೊರಡಿಸಿದ್ದ ಮತ್ತದು ಶತಮಾನಗಳ ಕಾಲ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಕಾಫಿ ಬೇರೆಲ್ಲೂ ಬೆಳೆಯಲು ಆಗಬಾರದು ಎಂಬ ಆಲೋಚನೆ.
ದರ್ಶನ್ ಜಯಣ್ಣ ಬರೆಯುವ “ಸೌದಿ ಡೇಟ್ಸ್” ಸರಣಿಯ ಹನ್ನೆರಡನೆಯ ಕಂತು
ಅದೊಂದು ಸಾವಿರ ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ಬೆಳಗು, ಕಲ್ಡಿ ಎಂಬ ಮೇಕೆ ಮತ್ತು ಕುರಿಕಾಯುವ ಇಥಿಯೋಪಿಯಾದ ಹುಡುಗ ತನ್ನ ಅಸಂಖ್ಯ ಮೇಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಅದಾವುದೋ ಕೆಂಪು ಕಾಯಿಗಳನ್ನು ತಿಂದು ಜಿಗಿಯುತ್ತಿರುವುದ ಕಂಡನು. ಆಡು ಮುಟ್ಟದ ಸೊಪ್ಪಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವಂತೆ ಮೇಕೆ ತಿಂದದ್ದನ್ನು ಮನುಷ್ಯನೂ ತಿನ್ನುವುದು, ಕುದುರೆ ಕುಡಿದಲ್ಲಿ ಅವನೂ ಕುಡಿಯುವುದೂ ರೂಢಿಯೇ ಆಗಿತ್ತಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ಕಲ್ಡಿ ಎಂಬ ಆ ಹುಡುಗ ತಾನೂ ಆ ಕಾಯಿಗಳನ್ನು ತಿಂದನು. ಅದೇನಾಯ್ತೋ, ಅವನ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದೆಂದೂ ಕಾಣದ ಚೈತನ್ಯ, ಜೊತೆಗೆ ಶಕ್ತಿ ಕಾಣಿಸಿತು. ಇದು ಅವನಿಗೆ ಹಲವು ಬಾರಿ ಅನುಭವವಾಗುವವರೆಗೆ ಯಾರಿಗೂ ಹೇಳದೇ ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ನಂತರ ತನ್ನ ಈ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನ ತನ್ನ ಹಳ್ಳಿಯವರೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡಾಗ ಅವರೂ ಇದನ್ನು ತಿಂದು ಖಚಿತ ಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ಇವೆಲ್ಲವೂ ನಡೆದದ್ದು ಇಥಿಯೋಪಿಯಾ ದೇಶದ ಎತ್ತರದ ಮಲೆಗಳಲ್ಲಿನ ‘ಕಾಫ’ ಎಂಬ ಸೀಮೆಯಲ್ಲಾದ್ದರಿಂದ ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಂಪು ಹಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಫಿ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದ್ದು ಎಂಬುದು “ದಂತಕಥೆ”.
ಈ ಕಥೆ ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನದಾದರೂ ಮುನ್ನೆಲೆಗೆ ಬಂದದ್ದು 17 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ. ದೇಶ ಗಡಿಗಳ ಮಿತಿಯಿಲ್ಲದ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದ ಅಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇದರ ಉಗಮದ ದೊಡ್ಡಸ್ತಿಕೆಯನ್ನ ಯಾರೂ ಚಾಲೆಂಜ್ ಮಾಡಿರಲಿಲ್ಲ. ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರಲ್ಲೂ ಟರ್ಕಿಯ ಒಟ್ಟೋಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರವರ್ಧಮಾನದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ತಮ್ಮದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ದೇವರನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದ ಸೂಫಿಗಳು ಇದನ್ನು ಯೆಮೆನ್ ದೇಶಕ್ಕೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಎಂಬ ದಾಖಲಿತ ಇತಿಹಾಸವಿದೆ.
ಈ ಸೂಫಿಗಳು ಅರೇಬಿಯಾ, ಪರ್ಷಿಯಾ, ಟರ್ಕಿ, ಮಧ್ಯ ಏಷಿಯಾ ಅಜರ್ಭೈಜಾನ್ ಮತ್ತಿತರ ಒಟ್ಟೋಮನ್ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿದ್ದ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಓಡಾಡಿ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನೆಯ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ರಾತ್ರಿ ನಿದ್ರೆಯನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯಲು ಈ ಕಾಫಿ ಬೀಜಗಳು ಮಾಡಿದ ಕಮಾಲು ತನ್ಮೂಲಕ ಅವರ ಸಾಧನೆಯ ದಾರಿಗೆ ಸೋಪಾನಕಟ್ಟಿದ ಕಾಫಿ ಹಣ್ಣುಗಳಿಂದ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸಿ ಹುರಿದು ಪುಡಿಮಾಡಿ ಅದರಿಂದ ಖಾವವನ್ನ ತಯಾರಿಸಿದ ಕಥೆ ನಿಜ ಕೂಡ.
ಇದು ಎಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿ ಆಯಿತೆಂದರೆ, ಸೂಫಿಗಳು (seeker), ಇಸ್ಲಾಂ ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ಕುರಾನ್ ಅನ್ನು ಅವರ ಮೂಗಿನ ನೇರಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಅವರಿಗೆ ಅನುಯಾಯಿಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಇದಕ್ಕೆಲ್ಲಾ ಕಾರಣ “ಕಾಫಿ ಅಥವಾ ಖಾವಾ” ಎಂಬ ಈ ಹರಾಮ್ ಪೇಯ ಎಂದು ನಂಬಿ ಒಟ್ಟೋಮನ್ ಸುಲ್ತಾನ ಇದನ್ನು ನಿಷೇಧ ಕೂಡಾ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಆದರೂ ಗುಪ್ತವಾಗಿ ಸೂಫಿಗಳು, ಇದರ ರುಚಿ ಹತ್ತಿಸಿಕೊಂಡವರು ಅದನ್ನು ಕುಡಿಯುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಆ ನಂತರ ಇದು ಒಟ್ಟೋಮನ್ ಸೈನಿಕರ ಏಕಾಗ್ರತೆ, ಚಟುವಟಿಕೆ, ನಿದ್ರೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿರಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಮನಗಂಡ ಅದೇ ಸುಲ್ತಾನ ಅದರ ನಿಷೇಧವನ್ನ ತೆಗೆದು ಹಾಕುತ್ತಾನೆ. ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಕಾಫಿಯಲ್ಲಿ “ಅರೇಬಿಕಾ” ಎಂಬುದು ತಳುಕು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿರುವುದು. ಇಥಿಯೋಪಿಯಾದ ‘ಕಾಫಾ’ ಸೀಮೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ಉಗಮಿಸಿದರೂ ಅದನ್ನು ಹುರಿದು, ಖಾವಾ ಆಗಿಸಿ ಅದಕ್ಕೊಂದು ಆಯಾಮ, ಘನತೆ, ಅರ್ಥ, ಆಯಸ್ಕಾಂತೀಯ ಗುಣ ಮತ್ತು ಅಸಂಖ್ಯ ಹಿಂಬಾಲಕರನ್ನ ಕೊಟ್ಟ ಖ್ಯಾತಿ ಅರೇಬಿಯಾದ ಸೂಫಿಗಳಿಗೆ ಸಲ್ಲಬೇಕು ಹಾಗೆಯೇ ಯೆಮೆನ್ ದೇಶದ ಹವಾಗುಣ ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ಬೆಳೆ ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದು ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಿಯಾಗಿದ್ದು ಎಂಬುದು ಕೂಡಾ ಕಾಫಿಯ ಹಿರಿಮೆಯ ಭಾಗ.
ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ಕಾಫಿ ಯೆಮೆನ್ ನ ‘ಮೋಕʼ ಬಂದರಿನಿಂದ ರಫ್ತಾಗುತ್ತಿದ್ದರಿಂದ ಒಂದು ಬಗೆಯ ಕಾಫಿಗೆ “ಕೆಫೆ ಮೋಕಾ” ಎಂದೂ ಕೂಡಾ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ನೆನಪಿಡಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ದೇಶವಾದ ಇಥಿಯೋಪಿಯಾದಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ಉಗಮವಾದರೂ ಅದು ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದದ್ದು ಇಂದಿನ ಕಾಫಿಯಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದ್ದು ಮಾತ್ರ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ದಕ್ಷಿಣ ಅರೇಬಿಯಾ ಇಂದಿನ ಯೆಮೆನ್, ಸೌದಿಯ ದಕ್ಷಿಣನ ಅಭಾ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ. ಒಟ್ಟೋಮನ್ ಸುಲ್ತಾನ ಕಾಫಿಯ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಲ್ಲವನು ಈ ಬೀಜಗಳನ್ನು ರಫ್ತು ಮಾಡಬೇಕಾದರೆ ಹುರಿದೇ ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ಗಟ್ಟಿ ಫರ್ಮಾನು ಹೊರಡಿಸಿದ್ದ ಮತ್ತದು ಶತಮಾನಗಳ ಕಾಲ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಕಾಫಿ ಬೇರೆಲ್ಲೂ ಬೆಳೆಯಲು ಆಗಬಾರದು ಎಂಬ ಆಲೋಚನೆ.
ಹೀಗೆ ಕಾಫಿ ಇಥಿಯೋಪಿಯಾದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ, ಯೆಮೆನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದು, ಸೌದಿಯಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ಸುತ್ತಿದ ಕಥೆಯೇ ಅದ್ಭುತ. ಅದು ಅಲ್ಲಿಂದ ಡಚ್ಚರ ಮೂಲಕ, ಬಾಬಾ ಬುಡನ್ ಸಾಹೇಬರ ಮೂಲಕ, ಓಟೊಮನ್ ಸೈನಿಕರ ಮೂಲಕ ಹೇಗೆ ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಿಯಾಯಿತು ಅದಕ್ಕಾದ ಅಡಚಣೆಗಳೇನು ಎಂಬುದು ಒಂದು ರೋಚಕ ಇತಿಹಾಸ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಮುಂದೆ ಬರೆಯುವೆ.
ಮೂಲತಃ ಹೊಸದುರ್ಗದ ಹುಟ್ಟೂರಿನವರು. ಬೆಂಗಳೂರಿನ (ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ ಮೂಲದ) ಪೆಟ್ರೋಕೆಮಿಕಲ್ ಕಂಪನಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. “ನಾನೊಬ್ಬ ನಾವಿಕ “ (ಕವನ ಸಂಕಲನಗಳು), “ಅಪ್ಪನ ರಾಲೀಸ್ ಸೈಕಲ್” (ಪ್ರಬಂಧಗಳು). ಇವರ ಬರಹಗಳು ಹಲವು ವೆಬ್‌ ಹಾಗೂ ಕನ್ನಡ ದೈನಿಕಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿವೆ. ದೇಶ ಸುತ್ತುವುದು, ಚರಿತ್ರೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಸಂಬಂಧಿ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.
Loading ...
